Het blijkt namelijk dat het virus het geheugen van het afweersysteem gedeeltelijk aantasten. Mensen die een mazelenbesmetting hebben opgelopen zijn hierdoor vatbaarder voor infecties door andere ziekteverwekkers. Dit is de conclusie van een uitgebreid onderzoek naar mazelen van het Erasmus MC waarop Rory de Vries promoveert.
Informatie over Mazelen
Op onze website vind u informatie rondom het onderwerp Mazelen. Wij proberen zo'n juist mogelijken informatie te verstrekken op onze website. Toch adviseren wij uw bij het vermoeden van 'mazelen' zo snel mogelijk contact op te nemen met een arts.
Kenmerken van Mazelen
Kenmerken van de mazelen zijn hoge koorts, rode vlekjes en een verzwakking van het algehele afweersysteem van de patiënt. Ruim honderdduizend mensen, waaronder een groot gedeelte kinderen, sterven jaarlijks nog aan de mazelen of aan gevolgen hiervan. Ondanks de beschikbaarheid van een vaccin zijn dit cijfers waar absoluut rekening mee gehouden dient te worden. Feitelijk is men dankzij een vaccin niet meer vatbaar voor een besmetting met mazelen en het is dan ook schrikbarend om te zien dat een dergelijk groot aantal mensen jaarlijks komt te overlijden omdat het mazelen virus het afweersysteem aantast. Deze doden zijn dus onnodig gezien het bestaan van een vaccin hiervoor.
Geheugen “gewist”
Normaal bouwen mensen afweer op tegen een virus nadat ze ermee besmet zijn. Cellen die bij de afweer tegen dit virus betrokken zijn geweest blijven in het bloed aanwezig en kunnen het virus herkennen zodra het nog een keer het lichaam wil binnendringen. Het lichaam weet dan al hoe het het virus moet uitschakelen.
“Mazelen zorgt er echter voor dat deze immunologische geheugen-cellen na infectie grotendeels verdwijnen, waardoor het immunologisch geheugen voor een deel is ‘gewist’. Dit leidt tot een verhoogde vatbaarheid voor opportunistische infecties met andere ziekteverwekkers, net als bij de ziekte aids”, zegt De Vries.
Mazelen in Nederland
Sterfgevallen door een mazelen infectie zijn in Nederland uiterst zeldzaam. Dit komt omdat hier een goed vaccinatieprogramma beschikbaar is. Toch komt er eens in de 5 tot 7 jaar een epidemie voor. Deze epidemie is dan vooral een lokale geïsoleerde uitbraak die uitbreekt onder niet gevaccineerde mensen. Denk hierbij aan immigranten die uit een land komen waar geen vaccinatie mogelijk is en mensen die uit geloofsovertuiging geen vaccinaties toestaan. Ook zijn er nog steeds mensen die niet bekend zijn met de oplossing voor deze ziekte waardoor deze groep niet gevaccineerd is. Er lopen wel verschillende programma’s om ook onder deze groepen het vaccinatie gehalte te verhogen.
Binnen Europa blijkt wel dat de ziekte langzaam bezig is terrein terug te winnen in verband met de afnemende vaccinatiegraad. De ziekte is ten slotte bijna verbannen uit het westelijk gedeelte van Europa waardoor deze aan actualiteit verliest. Hierdoor waren er alleen in Europa al ruim 30.000 mazelen besmettingen bekend in 2011. Niet mis voor een ziekte die bijna uitgeroeid was.
Mazelen, nog steeds niet uitgeroeid.
De grootste zorg over infectieziekten zoals mazelen in Europa ligt op dit moment bij antibioticaresistentie en de ondermijning van kindervaccinatieprogramma’s. In welvarende landen zoals ons eigen land kent deze ziekte geen grote impact. Echter waren er in de EU in 2011 ruim 30.000 gevallen waarvan ruim een vijfde werd opgenomen. 1 tot 2% kreeg zelfs ernstige complicaties zoals een encefalitis. Bekend is dat de epidemie onder de Roma-bevolking in Roemenië in 2010 gestart is. Verder verspreiding vond plaats onder niet gevaccineerde kinderen in Frankrijk en momenteel heeft de spreiding zelfs Engeland bereikt. Om de doelstelling van de WHO te halen (mazelen-eliminatie in 2015) moeten minstens 95% van alle kinderen tweemaal gevaccineerd zijn. Op het Amerikaans continent was dit gelukt en dat was nagenoeg mazelen vrij. Helaas is Europa nu ‘mazelenexporteur’ en is de ziekte daar opnieuw geïntroduceerd.
Het virus is vooral vatbaar wanneer grote groepen ongevaccineerden bij elkaar leven. ECDC richt zich met name op groepen met een achterstand, zoals de Roma-bevolking in Oost Europa en de zogenaamde ‘Irish travellers’ in Ierland. Hoe bij hen de vaccinatiegraad verhogen is op dit moment het belangrijkste vraagstuk waar de specialisten hun hoofd over breken. Artsen zullen hier een belangrijk rol in moeten spelen want uit onderzoek blijkt dat artsen bij kindervaccinatie een belangrijke rol spelen. Tevens worden zij door ouders ‘vertrouwd’. Veel artsen zijn zich hiervan niet bewust en zij brengen vaccinaties onvoldoende actief onder de aandacht van de ouders. In Bulgarije wordt er bijvoorbeeld gebruikt gemaakt van ‘health’-mediators. Dit zijn Roma’s die tot gezondheidsbevorderaar worden opgeleid. Sommigen stromen door en worden opgeleid tot arts. De Roma’s zijn in het algemeen niet tegen vaccinatie, het gaat meestal om ‘ongeletterdheid’ en ‘context’ wanneer een oorzaak aangewezen moet worden. Als de vaccinatie op een juiste manier aangeboden wordt door een vertrouwd persoon (in dit geval de “Health mediator“, dan worden bijna alle kinderen gewoon ingeënt.
Mazelen is een kinderziekte die wordt veroorzaakt door het mazelenvirus.
Het Mazelenvirus is een RNA-virus, een paramyxovirus uit het geslacht Morbillivirus. Vroeger kwam deze ziekte veel voor, maar door de inentingen die tegenwoordig worden gegeven, is de ziekte flink teruggedrongen in Nederland. Kinderen krijgen in Nederland rond 15 maanden het eerste vaccin, en rond hun 5e levensjaar het tweede vaccin. Iemand die de mazelen heeft gehad is daarna levenslang immuun voor de ziekte.
Hoe wordt mazelen overgedragen?
Het zeer besmettelijke mazelenvirus wordt overgedragen via de lucht, vaak door druppeltjes die via niezen en hoesten worden verspreid. Eén kind besmet minstens 10 anderen. Mazelen zijn het meest besmettelijk van de eerste tot de derde dag voor, tot 5 dagen na het opkomen van de huiduitslag.
Wat zijn de symptomen van mazelen?
Meestal begint de ziekte met symptomen die lijken op een verkoudheid of griep. Denk dan aan koorts, hoesten, loopneus en (ontstoken) ogen. Men weet pas dat het om mazelen gaat als de kenmerkende witte vlekjes met een rode stip aan de binnenkant van de mond verschijnen. Deze vlekjes heten Koplik-vlekken. Dan krijgt de patiënt stijgende koorts.
Vervolgens komen er in het gezicht, achter de oren en in de hals paarsrode vlekjes voor, die licht jeuken. Deze uitslag zal verder naar beneden zakken, waar de vlekjes uiteindelijk in een egale roodheid opgaan.
Na een week verdwijnen de symptomen van mazelen spontaan.
Complicaties
Mazelen kent veel complicaties, welke relatief veel voorkomen. Hieronder een aantal complicaties :
- Oorontsteking
- Middenoorontsteking
- Koortsstuip
- Infecties van de luchtwegen
Bovenstaande complicaties zijn meestal niet ernstig. Echter, mazelen kent ook een aantal zeldzamere, maar ernstige complicaties. Longontsteking en hersenvliesontsteking zijn hier voorbeelden van.
Complicaties komen vaker voor bij kinderen met een slecht werkend immuunsysteem en bij kinderen die zijn ondervoed. In Nederland overlijdt een enkele keer een kind als gevolg van (complicaties van) mazelen. Meestal zijn deze kinderen niet gevaccineerd.
Preventie
Tegen de besmetting van mazelen is helaas geen medicijn. Er is geen behandeling voor mazelen, behalve bestrijding van koorts en pijn. Antibiotica kan helpen bij het bestrijden van een bijkomende bacteriële infectie. Tegen hersenontsteking is helemaal niets te doen.
Sinds 1976 is een vaccinatie tegen mazelen opgenomen in het Nederlandse Rijksvaccinatieprogramma, in combinatie met vaccinaties tegen bof en rodehond (de zgn. BMR-vaccinatie).
Oorontsteking
Erg vervelend, zeker als je als klein kind mazelen hebt en dit een van de bijwerkingen is. Oorontsteking gaat meestal gepaard met hevige oorpijn en zal gedurende de mazelen infectie aanhouden. In de meeste gevallen gaat het dus binnen een week weer weg.
Men kan van oorontsteking twee vormen onderscheiden:
- Gehoorgangontsteking
- Middenoorontsteking
Volwassenen hebben meestal te maken met een gehoorgangontsteking en baby’s en kinderen met een middenoorontsteking. Oorontsteking komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen.
Gehoorgangontsteking
Men noemt deze vorm van oorontsteking ook wel “zwemmersoor” , aangezien één van de oorzaken vaak de hoge vochtigheidsgraad in een zwembad is. De ontsteking ontstaat aan de huid aan de buitenkant van het trommelvlies in de gehoorgang. De gehoorgang loopt van de opening van het oor naar het trommelvlies. Bij volwassenen is de gehoorgang ongeveer 2,5 centimeter lang.
In de gehoorgang bevinden zich klieren die oorsmeer aanmaken ter bescherming van het oor. Het houdt bacteriën en vuil tegen en werkt dat door middel van het oorsmeer weer naar buiten.
Het ontstaan van de ontsteking
Het ontstaan is vaak een combinatie van een beschadigde huid, een verminderde werking van het oorsmeer en bacteriën. Het al eerder genoemde voorbeeld van een hoge luchtvochtigheidsgraad in een zwembad zorgt ervoor dat het oorsmeer minder zuur is en daarom geen optimale bescherming biedt aan de gehoorgang.
Oorpeuteren is een andere belangrijke oorzaak van een oorontsteking. Gebruik daarom nooit wattenstaafjes om het oor schoon te maken. Hiermee wordt het oorsmeer alleen verder de gehoorgang in gedrukt. Er kunnen ook wondjes of een blokkade van oorsmeer ontstaan waardoor er gemakkelijk een ontsteking kan ontstaan. Daarnaast kan het veelvuldig afsluiten van de gehoorgang zoals bijvoorbeeld met oordopjes zorgen voor een gehoorgangontsteking doordat er niet genoeg lucht in het oor kan komen waardoor er een klamme, warme plek ontstaat. Zeker als de patiënt mazelen heeft kan oorontsteking voorkomen veel ellende besparen.
Als laatste kunnen allergieën een rol spelen. Bepaalde shampoos, douchegels, haarlak of andere producten kunnen voor irritatie in het oor zorgen.
Meestal is een bacterie de veroorzaker van een gehoorgangontsteking, in sommige gevallen kan een schimmelinfectie ook de oorzaak zijn.
Klachten van een oorontsteking
Oorpijn
Druk op het oor
Eventueel tijdelijk gehoorverlies
Prikkelbaarheid
Verlies van eetlust
Koorts
Misselijkheid
Overgeven
Het kind wil het liefst zittend slapen
Afscheiding uit het oor
Het kind grijpt steeds naar zijn/ haar oor
Risico verhogende factoren
Als het kind het al een keer heeft gehad voordat hij/zij vier maanden oud was
Veel met andere kinderen in contact komen
In rokerige ruimtes verblijven
Veel luchtweginfecties doormaken
Als broers en zussen het ook vaak hebben gehad
Flesvoeding krijgen i.p.v. borstvoeding
Oorontsteking geneest meestal spontaan na enkele dagen.
Waterpokken
Wil je meer weten over waterpokken of heb je zelf last van waterpokken dan kun je op deze pagina meer lezen over deze waterpokken. Op deze pagina staat een zo compleet mogelijk overzicht van de symptomen en de bestrijding van de aan mazelen verwante ziekte. Uiteraard is het altijd te adviseren om meteen contact met je huisarts of medisch specialist op te nemen op het moment dat je waterpokken of mazelen hebt of je wilt hier gewoon meer van weten. Maar neem gerust de tijd om de informatie op te nemen en te delen met anderen die de ziekte ook hebben of er baadt bij hebben om meer te weten te komen over waterpokken.
Waterpokken een kinderziekte
Het is bijna 100% zeker dat je als kind zijnde een keer waterpokken krijgt. Gewoon omdat bijna ieder kind waterpokken krijgt, het is dan ook niet voor niets een echt bekende kinderziekte. Meestal krijgen kinderen de pokken in de winter of in het begin van het voorjaar. Eerst wordt je een beetje verkouden en langzaam ontstaan er vlekjes, een soort blaasje, op het lichaam. Waterpokken kunnen zelfs op oogleden, in de mond en op het voorhoofd voorkomen. Tevens kunnen deze plekken flink gaan jeuken, wat eigenlijk het ergste is aan deze hele aandoening. Het constante hebben van jeuk. Gelukkig duurt het meestal niet langer als een paar dagen en dan verdwijnen de rode plekken vanzelf weer. De blaasjes drogen dan als het ware helemaal uit en worden het korstjes. Vanaf dag tien ben je meestal weer helemaal rode plek en korstvrij en heb je alweer een kinderziekte achter de rug.
Wat te doen bij waterpokken?
Omdat waterpokken ontzettend besmettelijk zijn is het zeer waarschijnlijk dat iedereen op je school binnen korte periode ziek zal worden. Dit komt omdat het een virus ziekte is en door middel van dit virus besmet je dus iedereen die er nog niet immuun tegen is. Ook zonder zelf de symptomen te hebben kun je anderen besmetten, gewoon omdat je het virus wel al hebt maar dit nog niet gegroeid is. Het is wel aan te raden om uit de buurt van zwangere vrouwen te blijven wanneer je waterpokken hebt omdat een infectie voor zowel moeder alsook het ongeboren kind desastreuze gevolgen kan hebben. Zeker bij zwangeren die korter als 3 maanden zwanger zijn. Verder is het, net zoals met andere ziektes ook, niet aan te raden om in de buurt te komen van mensen met een zwakkere weerstand. Ook voor deze groep kan een besmetting met waterpokken vervelende gevolgen hebben.
Als je waterpokken hebt is het aan te raden om je nagels kort te houden zodat je jezelf niet “open” jeukt. Dit kan namelijk in de vorm van infecties weer vervelende bijwerkingen vertonen. Een infectie blijft meestal zelfs langer dan de waterpokken zelf. Daarnaast kun je ook littekens overhouden aan al dat gekrab en daar kun je later dan weer negatieve gevolgen van merken. Meestal helpt het al als je een beetje menthol poeder op de wondjes smeert zodat de pijn en het gejeuk een beetje verzacht worden. Bij waterpokken in de mond kun je zelfs een ijsje pakken zodat de kou de pijn kan verzachten. Kinderen hoeven uiteindelijk niet per se thuis te blijven wanneer ze waterpokken hebben maar het is wel te adviseren. Blaasjes zijn meestal niet fijn om te zien en te hebben en daarnaast zou een van de kinderen een zwangere moeder of tante kunnen hebben.
Waterpokken Medicijn
Helaas is er op dit moment geen medicijn bekend. De enige remedie is het om de ziekte uit te zieken. Middeltjes om de pijn te verzachten zijn zoals eerder beschreven menthol poeder en eventueel Lotio Alba. Dit is verkrijgbaar bij de apotheek en kan over de huid uitgesmeerd worden om de pijn en de jeuk te verzachten. Als je na tien dagen van de waterpokken af bent hoef je je er nooit meer zorgen om te maken. Het is uiterst zeldzaam dat iemand de waterpokken twee keer krijgt.
